Direct naar inhoudDirect naar contactgegevens

De ecologische voetafdruk van Amsterdammers

De ecologische voetafdruk van de gemiddelde Amsterdammer is kleiner dan die van de gemiddelde Nederlander. Toch valt die voetafdruk ruim buiten de draagkracht van onze planeet. Vooral de aankoop van nieuwe spullen heeft grote invloed op de totale voetafdruk van Amsterdammers. Maar ook het vlieggedrag heeft een grote impact.

Als iedereen zou leven zoals de gemiddelde Amsterdammer, dan zouden er 3,1 aardes nodig zijn. Dat is minder dan wanneer iedereen zou leven als een gemiddelde Nederlander. Dan zouden er 3,6 aardes nodig zijn. De Amsterdamse voetafdruk verschilt ook inhoudelijk van het landelijk gemiddelde. Zo consumeren Amsterdammers minder dierlijke producten. Aan de andere kant maken zij wel meer vlieguren.

Gemiddeld veroorzaakt een Amsterdammer 8.471 kg CO2-uitstoot per jaar. Dat is bijna twee keer zoveel als het wereldwijde gemiddelde. Om de uitstoot van alle Amsterdammers te compenseren, zou ieder jaar twee derde van Nederland volgepland moeten worden met bomen. Om alle producten te kunnen maken die Amsterdammers consumeren, is daarnaast ook nog eens een oppervlakte van elf keer Amsterdam aan land nodig.

Grootste impactfactoren

Het grootste deel van de voetafdruk wordt veroorzaakt door de aankoop van nieuwe spullen, het reizen per vliegtuig en autorijden. Jaarlijks kopen Amsterdammers voor 1.832 euro aan nieuwe spullen. Voor productie van die spullen is energie nodig en moeten materialen worden gewonnen. De consumptie van nieuwe spullen heeft zo de grootste ecologische impact.

Grafiek van de oorzaken van de Amsterdamse voetafdruk

Amsterdamse voetafdruk in punten volgens de verborgen impact-methode (2023)

Het deel van de gemiddelde voetafdruk dat wordt veroorzaakt door vlieggedrag is onder Amsterdammers groter dan onder Nederlanders. Dit komt vooral door een relatief kleine groep Amsterdammers die veel vliegt. Twintig procent van de inwoners blijkt verantwoordelijk te zijn voor 72 procent van alle vlieguren die worden gemaakt. Hetzelfde geldt voor de ecologische impact van het gebruik van de auto. Twintig procent van de Amsterdammers rijdt driekwart van het totale gerede kilometers.

Grafiek waaruit blijkt dat een klein deel van de Amsterdammers in 2023 het overgrote deel van de vlieguren maakte

Een klein deel van de Amsterdammers maakte in 2023 het overgrote deel van de vlieguren

Niet alle Amsterdammers hebben dus een even grote voetafdruk. Zo hebben inwoners met een hoger inkomen meestal ook een grotere ecologische voetafdruk. Deze conclusie werd in 2021 ook al getrokken in een onderzoek dat is gepubliceerd in Nature. Naarmate het inkomen toeneemt, kopen Amsterdammers meer spullen, gaan ze meer vliegen en rijden ze meer met de auto. Inwoners met een netto maandinkomen hoger dan €6.000 hebben de grootste voetafdruk. Zij zijn jaarlijks goed voor twee keer zoveel CO2 als de Amsterdammers met een netto maandinkomen lager dan €2.400.

Ook hebben jonge inwoners gemiddeld een grotere ecologische voetafdruk dan oudere. Amsterdammers onder de vijftig jaar reizen vaker met het vliegtuig dan vijftigplussers. Bovendien geven zij meer geld uit aan nieuwe spullen. Aan de andere kant neemt de ecologische impact van het woongedrag toe met de leeftijd. Dat komt doordat inwoners vaak groter gaan wonen naarmate zij ouder worden. Daarnaast is de CO2-uitstoot van mannen 31 procent hoger dan die van vrouwen. Dit komt onder andere doordat mannen meer nieuwe spullen kopen en vaker vlees eten.

De voetafdruk van de gemiddelde Amsterdammer is berekend in samenwerking met Think Big Act Now aan de hand van de verborgen impact-methode. Met die methode kan de totale ecologische impact van een consumptiepatroon worden berekend. Voor dit onderzoek hebben 982 Amsterdammers in oktober en november 2023 de impact-berekeningstool ingevuld.